زندگی دیزاینر ایتالیایی پیشرو، جو کلمبو (1930–1971)، اگرچه کوتاه بود، اما دیدگاه آیندهنگر او درباره تکنولوژی هوشمند و محیطهای زندگی یکپارچه تأثیری انقلابی بر دیزاین در نیمه قرن بیستم بخصوص در حیطه مبلمان چندمنظوره و تکنیکهای تولید جدید گذاشت.
حرفه متنوع کلمبو در دنیای هنرهای زیبا آغاز شد، محلی که او به مطالعه نقاشی و مجسمهسازی در آکادمی هنرهای زیبای بررا در زادگاهش میلان پرداخت. او به این واسطه به سمت آثار هنری آوانگارد کشیده شد و به جنبش هنری «حرکت هستهای »(Movimento Nucleare) به رهبری سرجیو دانجلو و انریکو باج پیوست. این جنبش با الهام از نگرانیهای جهانی درباره جنگ هستهای، مرزهای نقاشی را با فرمهای ارگانیک به چالش میکشید.
تصویر راست: تصویر ساختهشده با هوش مصنوعی از سرجیو دانجلو و انریکو باج
تصویر چپ: نقاشی بینام از سرجیو دانجللو، انریکو باج و جو کلمبو
بین سالهای 1951 تا 1955، آثار انتزاعی کلمبو در میلان، تورینو، ورویر، ونیز و بروکسل به نمایش درآمد. در سال 1954، او نمایشگاهی از سرامیک برای دهمین دوره ترییناله میلان برگزار کرد و همچنین چندین پاویون فضای باز را برای نمایش تلویزیونی دیزاین کرد. این مشارکتها آغازگر حرکت او به سوی دیزاین و معماری بود که به همین واسطه به تحصیل در پلیتکنیک میلان پرداخت.
در سال 1956، او اولین پروژه معماری خود را، یک مجتمع مسکونی، دیزاین کرد. پس از آن، در سال 1959، مدیریت کسبوکار خانوادگی خود در زمینه تولید کابلهای الکتریکی را بر عهده گرفت. او به بررسی و آزمایش فناوریهای جدید در ساخت و تولید پرداخت و در سال 1961 استودیوی دیزاین داخلی خود را تأسیس کرد.
کلمبو که تحت تأثیر عصر اتمی قرار داشت، معتقد بود که بایستی محیطی برای آینده خلق کند و به سمت دیزاین محیطهای زندگی یکپارچه پیش میرفت. آثار او به سمت خلق اشیایی مستقل از معماری سوق پیدا کرد که بتوانند به هر فضایی، در حال یا آینده، تطبیق یابند.
جو کلمبو معتقد بود که فضاها باید تطبیقپذیر و قابلتغییر باشند. او مبلمانی دیزاین کرد که از قطعات ماژولار تشکیل شده بودند و کاربران میتوانستند آنها را بهراحتی برای استفادههای مختلف تغییر دهند. این واحدهای ماژولار عملکردهای مختلفی مانند محل نشستن، ذخیرهسازی و حتی میز را در خود جای میداد.
کلمبو یکی از اولین دیزاینرهایی بود که فناوری را در مبلمان ادغام کرد. او وسایلی دیزاین کرد که شامل سیستمهای نورپردازی، رادیو، و حتی تجهیزات سرگرمی بودند. این ویژگیها مبلمان را به تجربهای پویا و چندمنظوره تبدیل میکردند. او در پاسخ به نیازهای فضاهای کوچک شهری، مبلمان چندمنظوره را به نحوی پیش میبرد که یک فضای کوچک، تمام عملکردهای زندگی روزمره (مانند خواب، استراحت، و کار) پوشش داده شوند.
باتوجهبه زیباییشناسی آیندهنگر او، جای تعجب نیست که کلمبو با مواد پلاستیکی کارکرده باشد. صندلی «یونیورسال» (1965) او اولین صندلی ساخته شده با تکنیک تزریق پلاستیک بود. او همچنین با استفاده از پلاستیک، سطحی در دیزاین و تولید واحدهایی خودکفا مانند «آشپزخانه مینی» (1963) و «یونیت کامل مبلمان» (1971) داشت و آنها را در موزه هنر مدرن نیویورک به نمایش گذاشت.
صندلی یونیورسال
آشپزخانه مینی
یونیت کامل مبلمان
کلمبو دیزاینهای خود را با نگاه به آینده انجام میداد و اغلب طرحهایی ارائه میکرد که برای زندگی مدرن و فضایی مناسب بودند. مبلمان او نهتنها کاربردی بودند، بلکه تصویری از زندگی در آینده را ارائه میدادند. یکی از دیگر نوآوریهای او، دیزاین مبلمانی بود که قابلحمل و جابهجایی آسان بودند. ترولی «بی لاین»، یک واحد ذخیرهسازی متحرک که برای آشپزخانه یا دفاتر دیزاین شده بود و بهراحتی جابهجا میشد و صندلی «الدا» یک صندلی گردان با دیزاین ارگونومیک بود که هم زیبا و هم کاربردی بود.
ترولی بیلاین
صندلی الدا
کلمبو با دیزاین مبلمان نوآورانه در دهه 1960 شهرت یافت. سیستم تبدیلپذیر «صندلی مولتی» (1970) و صندلی «رول» نمونههایی از تمرکز او بر چند کاربردیبودن و تطبیقپذیری هستند. او با «ویژنا 69» که در سال 1969 برای شرکت بایر دیزاین شد، چشمانداز یکپارچه خود برای آینده فضاهای زندگی انسانی را به نمایش گذاشت.
صندلی مولتی
در زمینه دیزاین چراغ و آباژورها میتوان به چراغهای معروفی مانند «آکریلیکا» (1962) و «اسپایدر» (1965) و چراغ «کوپه آرک» برای اولوس (1970) نیز اشاره کرد. او در طول عمر کوتاه خود جوایز متعددی از جمله جایزه «کمپاسو دورو» و جایزه بینالمللی دیزاین دریافت کرد و به دیزاینری ماندگار و خلاق در تاریخ دیزاین تبدیل شد.
سمت راست: چراغ آکریلیکا
سمت چپ: چراغ اسپایدر
کلمبو در دیزاینهای خود از پیچیدگیهای غیرضروری اجتناب میکرد و تلاش میکرد مبلمانی ارائه دهد که هم زیبا و هم کاملاً کاربردی باشد. این فلسفه دیزاین او با گرایشهای مینیمالیستی و مدرنیستی تطابق داشت. مجموعهای از مبلمان حصیری او با نام «سبد» یکی از شگفتانگیزترین مجموعههای جو کلمبو است، که با ترکیب خطوط هندسی و ارگانیک فرمهای منحصر بفردی را برای فضای استراحت لحاظ کرده است.
کلمبو در روز تولد 41 سالگیاش به طور ناگهانی درگذشت. امروز، آثار او در مجموعههای دائمی موزههایی چون موزه ویکتوریا و آلبرت در لندن و موزه هنر مدرن نیویورک نگهداری میشود. استودیوی جو کلمبو، که اکنون توسط دستیار سابقش، معمار اگنازیا فاواتا اداره میشود، میراث او را زنده نگه داشته است.
منابع و ارتباطهای سودمند
https://gubi.com/en/us/designers/joe-colombo
https://www.scandinavia-design.fr/GUBI/basket-lounge-chair-sofas.html